MADDE-100: “Müdür olmayan memurların tayinleri, işten durdurulmaları, terbiye ve cezalandırılmaları, azledilmeleri maslahatlara bakan dairelerin, dairelerin ve diğer idarî birimlerin yüksek idarî sorumluluğunu üstlenen kişi tarafından yapılır.”

Bu maddeler, ücretle çalışanlarla ilgili hükümlerden alınmıştır. Ücretle çalışan kişi, bir müddet için kiralanınca onun kendisi için kiralandığı husustan azledilmesi doğru olmaz. Ancak onun bir işinden uzaklaştırılması yani çalışmasının durdurulması mümkündür. Fakat bu durumda ona ücreti verilir. Çünkü icare/kiralamak, bağlayıcı olan sözleşmelerdendir, serbest olan sözleşmelerden değildir. Zira icare sözleşmesi tamamlanınca sözleşme, sözleşen iki tarafı da bağlar.

İdarî nizamlarla bağımlı olmaya gelince; bu, ücretle işe alma sözleşmesinin şartları mesabesindedir ki şartlar kendilerine vefa gösterilmesi gereken hususlardandır. Rasul (u) şöyle buyurdu:

الْمُسْلِمُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ “Müslümanlar şartları üzerindedirler.”[1]

Bir işten başka bir işe nakl edilmelerinde icare sözleşmesine tabi olunur. Zira bir hendek kazmak için kiralanan kişi, ev yapmak için nakledilmez. Hükümet daireleri de aynı şekildedir. Bir kişi bir iş için genel bir tayinle  tayin olunca, onun o iş için bir mekandan başka bir mekana nakl olunması caiz olur. Eğer genel bir tayinle tayin olunmuş ise, onun kayıtsız olarak nakli de caiz olur. Yani o kişinin naklinde tayin sözleşmesine göre hareket edilir.

Onların tayinlerinden, nakillerinden, terbiye ve cezalandırmalarından, azledilmelerinden maslahatlara bakan daireler, daireler ve diğer idarî kurumların yüksek idaresini üstlenen kişi sorumludur. Çünkü onların çalıştığı daireden mesul olan o kişidir. Kendisine yüklenen mesuliyetin gereği yetkiye sahip olan da odur.

[1] Buhari, K. İcarat