MADDE – 175

MADDE-175: “Devlet; okul ve laboratuarlar ile diğer bilgi ve teknik konuları ilgilendiren araçları, üniversite ve fakültelerin dışında da hazırlar. Ta ki: fıkıh, usul-i fıkıh, hadis, tefsir, tıp, hendese, kimya ve fizik gibi ilimlerin çeşitli dallarında araştırma yapmak isteyenlere, icad ve keşif yapma imkanı hazırlar, ancak böylece; müçtehit, mucid ve kaşiflerin sayısı çoğalır. Bunun delili; Peygamber

MADDE-175: “Devlet; okul ve laboratuarlar ile diğer bilgi ve teknik konuları ilgilendiren araçları, üniversite ve fakültelerin dışında da hazırlar. Ta ki: fıkıh, usul-i fıkıh, hadis, tefsir, tıp, hendese, kimya ve fizik gibi ilimlerin çeşitli dallarında araştırma yapmak isteyenlere, icad ve keşif yapma imkanı hazırlar, ancak böylece; müçtehit, mucid ve kaşiflerin sayısı çoğalır.

Bunun delili; Peygamber (u)’in şu sözüdür:

الإمَامُ رَاعٍ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ “İmam da bir çobandır ve tebaasından mesuldur.”[1]

Ve; “Vacibin ancak kendisiyle tamamlandığı şey de vacibtir” kaidesidir. Bilindiği gibi okullar, laboratuarlar ve diğer bilim araçları, İmamın yapmak mecburiyetinde bulunduğu ümmetin işlerindendir. İmam bu işlerden mesuldür; bu görevinde kusur ederse, kusurundan dolayı hesaba çekilir. Bu bilgi vasıtaları olmadan fıkıhta içtihad yapılmıyor veya bunlar olmadan düşmana karşı koyabilecek güç hazırlanamıyorsa, bu vasıtaları edinmek ve bulundurmak Halife üzerine bir farz olur. Çünkü; “Vacibin  ancak kendisiyle tamamlandığı şey de vacibtir” kaidesine göre, bu vucubiyet Halife’nin üzerine düşer. Bilgi vasıta ve araçları ilme yardım ediyor, içtihad yapmayı kolaylaştırıyor ise, bu takdirde, bu nevi araçlar; menfaati celbeden işlerden biri cinsinden olduğu için bu vacib olmaz. ancak; devletin elinde, bu görevleri yerine getirecek imkanlar mevcut ise böyledir. Mevcut değilse; o zaman, vacib olur. Bütün bunlardan dolayı; okul ve laboratuarlar ilmin ve kültürün araçları olduğu için, bunları bulundurmak ve tesis etmek İmam’ın üzerine bir görevdir ve devlet de bunları, hazırlayıp işler hale getirmek mecburiyetindedir.


[1] Ahmed b. Hanbel, Müs. Mükessirin, 5753

Diğerleri