MADDE -71:  “Mahkeme, ancak Kaza’da/ yargıda hüküm verme yetkisine sahip bir tek kadıdan oluşur. Onunla beraber başka bir ya da daha çok kadı’nın olması caiz olur. Fakat onların hüküm verme yetkisi yoktur. Onların ancak istişare ve görüş verme yetkileri vardır, görüşleri kadıyı bağlayıcı değildir.”

Bunun delili; Rasul (u), bir tek mesele için birden fazla kadı tayin etmedi. Ancak bir mesele için bir kadı tayin etti. Ki bu bir tek meselede kadıların sayısının çok olmasının caiz olmadığına delâlet eder. Ayrıca Kaza/yargı bağlayıcı bir şekilde şer’î hükmü bildirmektir. Müslüman hakkında şer’î hüküm birden fazla olmaz. Zira şer’î hüküm Allah’ın hükmüdür. Allah’ın hükmü ise birdir. Evet, Allah’ın hükmünün anlaşılması birden fazla olabilir. Fakat şer’î hüküm, kendisiyle amel etmesi bakımından mülüman hakkında birdir, kesinlikle birden fazla olmaz. Onun şer’î nastan anladığı kendisi hakkında Allah’ın hükmüdür. Onun dışındaki anlayışlar kendisi hakkında Allah’ın hükmü değildir. Her ne kadar onlar onun nazarında şer’î hüküm olsa da. Yine müslümanın taklid ettiği ve bu taklidi ile amel ettiği şer’î hüküm kendisi hakkında Allah’ın hükmüdür. Onun dışında kalan kendisi hakkında Allah’ın hükmü değildir.

Kadı, bir meselede Allah’ın hükmünü bağlayıcı bir şekilde haber verdiğinde bu haberin bir tek olması gerekir. Çünkü o, bağlayıcı bir şekilde Allah’ın hükmünü bildirmektir. Kadı’nın o hükmü, aslında Allah’ın hükmü ile amel etmek içindir. Allah’ın hükmü, kendisiyle amel edilmesi halinde birden fazla olmaz, her ne kadar anlaşılması birden fazla olsa da. Bunun için, Kadı’nın birden fazla olması doğru olmaz. Çünkü Allah’ın hükmünün birden fazla olması muhaldir.

Bu izahat, bir mesele hakkında bir kadı olması yani bir mahkeme olması hakkında idi. Amma bir beldede tüm yargı işlerinde bir yerde birbirinden ayrı iki mahkemenin olmasına gelince; bu, caizdir. Çünkü Kaza/yargı halife adına niyabeten yürütülen bir iştir. Ki vekâlet gibidir. Vekâletin birden fazla olması caizdir. Anlaşılmazlığa düşenler, bir yerdeki iki kadı arasında çekişmeye düştüklerinde iddialı tarafın tercih ettiği kadıya gidilir. Çünkü hak talep eden odur. O, bu hususta kendisinden hak talep edilenden daha çok tercih edilir.